Cerfuei(-elegant)
Chaerophyllum elegans
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Cerfeuil élégant.
Descripcioun :Lou cerfuei-elegant fai parti dóu group hirsutum, sensus lato. Se rescontro en mountagno dins li relarg proun umide proche d'aigo. Au contro dis Anthriscus, li petalo soun eici escavado. Coume si cousin, a li petalo ciliado e li tijo pas tacado. Pèr lou bèn destria, fau regarda li fueio que li proumiero divisioun (proche dóu pecou) soun mai pichoto que lou soubre de la fueio coume Chaerophyllum villarsii. Pamens li brout (oumbello) sus li coustat soun óupousa o en verticile eici.
Usanço :Li racino dóu cerfuei-elegant soun manjadisso, pamens es uno meno aparado que fau pas derraba.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chaerophyllum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1800 à 2400 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Ribiero
- Riéu
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Chaerophyllum elegans Gaudin, 1828
(= Chaerophyllum hirsutum subsp. elegans (Gaudin) Ces. )
Raqueto(-d'Engelmann)
Opuntia engelmannii
Cactaceae
Autre noum : Pato-dóu-diable.
Nom en français : Oponce d'Engelmann.
Descripcioun :Aquesto raqueto, vo pato-dóu-diable, trachis souvènt proche d'oustau o dins li vilage. Se recounèis à si raqueto verdalo proun pougnènto (aguio blanco de 1 à 3 cm) que podon faire fin qu'à 40 cm de larg e quàsi redouno. Li fru madur soun secous e de coulour pourpro. Fai pas jamai pu de 100 cm.
Usanço :Li flour e li fru di raqueto soun manjadis. La raqueto èro deja proun utilisado pèr lis aztèque pèr sougna li plago e contro la pisso-douço. Èi peréu tounico e diuretico. Aro se retrobo dins proun de medicacioun pèr lucha contro la buerbo, lis artèri tapado e coume l'avèn di lou diabète.
Port : Aubret
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Opuntia
Famiho : Cactaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
- Pendis roucaious
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
e Óurigino Meissique
Ref. sc. : Opuntia engelmannii Salm-Dyck ex Engelm., 1850